در انواع سیستم اعلام حریق و همچنین اطفاء حریق، از انواع دتکتور برای تشخیص و اعلام خطر استفاده می شود. یکی از پرکاربردترین دتکتورهای این سیستم، دتکتور شعله می باشد که در تشخیص نور و حرارت شعله آتش، سرعت عمل بالایی دارد.
دتکتور شعله چیست؟
دتکتور شعله می تواند در زون منطقه ای خود، با تشخیص هرگونه حرارت تعریف شده و همچنین نوری که به واسطه اشعه فرابنفش ایجاد می شود، اعلام خطر را برای پنل مدیریتی ارسال کند. دتکتور شعله در کنار انواع دتکتورهای گازی و دودی، کاربرد عالی دارند. عموماً ساختار این محصول به گونه ای است که با روشن شدن آتش و یا جرقه، می تواند امواج الکترومغناطیسی را دریافت کرده و سپس فعالیت خود را که مبنی بر آگاه سازی پنل مدیریتی است، انجام دهد.
در ساختار فنی این محصول، سنسورهای فوتوالکتریک وجود دارند که می توانند تشعشع شعله را تشخیص دهند و آن را به یک سیگنال اطلاعاتی تبدیل سازند. شعله های حاصل از آتش سوزی براساس مواد اشتعال زا در طول موج مختلف می باشند. طول موج متفاوت آن ها، سبب به وجود آمدن نور فرابنفش و مادون قرمز می شود. از این رو دتکتور شعله برای تشخیص این دو طول موج، در دو نوع مختلف طراحی می شود. دتکتور تشخیص دهنده طول موج فرابنفش و دتکتور تشخیص دهنده طول موج مادون قرمز، از مدل های اصلی این محصول هستند. در سال های اخیر مدل جدیدی از دتکتور ارائه شده است که در تشخیص هر دو طول موج به صورت ترکیبی، بهترین کارایی را دارند.
شعاع پوشش آشکار ساز
یا توجه به انواع دتکتورهای شعله، اطلاع از مقدار فضای تحت پوشش این محصول، می تواند در انتخاب درست و دقیق دتکتور مؤثر باشد. دتکتورهای شعله با توجه به تشخیص سریع و دقیقی که دارند، می توانند در فضاهای باز و بسته نیز فعالیت خود را به نحو احسن انجام دهند. دتکتورهای شعله فرابنفش بیشتر در محیط های بسته مورد استفاده قرار می گیرند. چرا که مقدار فضای تحت پوشش این مدل از دتکتور، حداکثر ۱۶ متر می باشد. اما کاربرد عالی این محصول به دلیل این است که بیشتر شعله های آتش دارای نور فرابنفش می باشند.
از این رو استفاده از این محصول، می تواند مفید و مناسب برای مراکز مسکونی، تجاری و اداری باشد. استفاده از این مدل از دتکتور در تأسیسات خاص نیز امکان پذیر می باشد چرا که شعله های آتش سوزی فلزات خاص، با داشتن اشعه فرابنفش توسط این مدل از دتکتور، به سرعت تشخیص داده می شوند. دتکتورهای شعله مادون قرمز به گازهایی که توسط شعله آتش ایجاد می شوند، واکنش نشان می دهند. از این رو فعال شدن سنسور این مدل از دتکتور، باید بعد از روشن شدن شعله و برخاست گاز از شعله صورت بگیرد.
شعاع پوشش این دتکتور ۱۵ الی ۳۰ متر بوده که بیشتر برای مکان های مسکونی و تجاری استفاده می شود. این مدل دتکتور با احساس گازهای دارای مادون قرمز که ناشی از روشن شدن اجاق گاز و… می باشند نیز واکنش نشان می دهد؛ بنابراین اعلام خطرهای کاذب این مدل، بیشتر از سایر مدل ها می باشد. دتکتور دارای تشخیص اشعه فرابنفش و مادون قرمز، از ساختاری بهره مند شده است که باید نور و گاز در یک لحظه گردهم آیند تا اعلام خطر دتکتور را فعال نماید. این مورد تشخیص اشتباه دتکتور مادون قرمز را نداشته و می تواند برای محیط های سرپوشیده نیز مناسب باشد.
البته فضای تحت پوشش این محصول ۱۵ الی ۳۰ متر می باشد که از نظر استاندارد قابل قبول است. مدل جدیدی از دتکتور شعله مادون قرمز با عنوان “دتکتور شعله مادون قرمز چند طیفی” ارائه شده است که کاربری فوق العاده ای نسبت به مدل قدیمی دارد. این مدل با داشتن سنسورهای قوی تر در تشخیص شعله، عالی عمل می کند. تشخیص شعله از بین دودهای غلیظ، توسط این مدل به راحتی انجام می شود. همچنین شعاع پوشش این مدل نیز ۶۰ متر می باشد که برتری بالایی به مدل های دیگر دتکتور شعله دارد.
مزایای استفاده از دتکتور شعله در سیستم اعلام حریق
دتکتور شعله، می تواند در کنار دتکتورهای گازی و دودی و یا به صورت مستقل در محیط روباز و سرپوشیده مورد استفاده قرار بگیرد. اما مزیت هایی که این محصول دارد، می تواند بسیار قابل توجه باشد. در کارخانجات صنعتی و یا کارگاه هایی که از مواد شیمیایی بهره می گیرند، آغاز آتش سوزی می تواند با جرقه انجام بگیرد. جرقه موردنظر با داشتن نور با طول موج فرابنفش یا مادون قرمز، می تواند توسط دتکتور شعله مورد تشخیص قرار بگیرد و اعلام خطر کند.
لذا استفاده از این محصول در انواع کارخانه های شیمیایی، انبارهای مواد صنعتی و شیمیایی، کارگاه های صنعتی مانند جوشکاری و همچنین تونل های مختلف صورت می گیرد. در کنار برخورداری از مزیت این دتکتور، معایبی نیز گزارش شده است که برای بیشتر فعالان حوزه صنعتی قابل توجه بوده است. در محیط های باز، انواع جرقه های ناشی از جوشکاری و یا رعد و برق، از دید سنسورهای حساس دتکتور دور نمی مانند. از این رو اعلام خطر کاذب انجام شده و می تواند افراد را برای آمادگی جهت رفع خطر، به زحمت بیاندازد.
موارد مؤثر در کاربرد دتکتور شعله
علاوه بر اینکه تمام مدل های دتکتور شعله، دارای شعاع پوششی معینی هستند، اما می توانند در تشخیص طول موج، به واسطه عوامل مختلفی، دچار تفاوت هایی باشند. به طور کلی برند تولیدی و کیفیت ساختاری، زاویه دید شعله و همچنین متریال بدنه محصول، نقش مهمی در کارکرد دقیق محصول دارد. از این رو عوامل موردنظر، در تعیین قیمت محصول نیز نقش موثری داشته اند و سبب تنوع در لیست قیمت دتکتورهای شعله گردیده اند.
برای تهیه یک دتکتور شعله مناسب، بهتر است با درنظر گرفتن شعاع پوششی محصول، از موارد دیگری مانند کاربری محیط نصب و همچنین برند و جنس بدنه نیز اطلاع حاصل کرد. همچنین برای بهره گیری از عملکرد عالی محصول، باید مکان مناسبی برای نصب دتکتور انتخاب شود. چون دتکتور باید با زاویه ۳۶۰ درجه، به محیط سلطه داشته باشد تا در تشخیص علائم آتش سوزی و حریق، به نحو احسن عمل نماید.
