در حوزه‌ی مهندسی و صنایع مخصوصاً صنایع فرآیندی مثل نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و …، سیستم‌های ایمنی و ابزار دقیق Instrumentation ارتباط بسیار نزدیکی با هم دارند.
سیستم‌های ایمنی به مجموعه‌ای از تجهیزات، سامانه‌ها و فرآیندها گفته می‌شود که هدفشان حفاظت از جان انسان‌ها، تجهیزات، محیط‌ زیست و تاسیسات صنعتی در برابر خطرات و حوادث احتمالی است.

انواع سیستم‌های ایمنی چیست؟

SIS (Safety Instrumented System) یا سیستم ایمنی ابزار دقیق‌شده
ESD (Emergency Shut Down) – سیستم توقف اضطراری
F&G (Fire and Gas System) – سیستم‌های تشخیص آتش‌سوزی و نشت گاز
Alarm Systems – هشداردهنده‌های دیداری و شنیداری
Relief Systems – سیستم‌های اطمینان فشار (مانند PSVها)

ارتباط سیستم‌های ایمنی با ابزار دقیق چیست؟

سیستم‌های ایمنی بدون ابزار دقیق نمی‌توانند عمل کنند، زیرا برای تشخیص شرایط خطرناک (مثلاً فشار بیش از حد، دمای بالا، نشت گاز و …) نیاز به سنسورها و ترانسمیترها است. تصمیم‌گیری خودکار و توقف فرآیندها توسط کنترلرهای ایمنی (مثل PLCهای خاص Safety PLC) انجام می‌شود. دستور اجرای عملیات ایمنی (مثل بستن یک شیر یا فعال کردن آژیر) از طریق ابزار دقیق کنترلی انجام می‌شود.

مثال برای ارتباط سیستم های ایمنی با ابزار دقیق

فرض کنید در یک مخزن گاز، اگر فشار بالاتر از حد مجاز رود: یک Pressure Transmitter مقدار فشار را می‌خواند. این سیگنال به PLC ایمنی (SIS) ارسال می‌شود. اگر مقدار فشار بالاتر از setpoint باشد، PLC فرمان به شیر اطمینان یا شیر اضطراری می‌دهد که مسیر گاز را ببندد یا باز کند. همچنین ممکن است آژیر خطر و چراغ هشدار نیز فعال شود. در یک کلام ابزار دقیق، چشم و گوش سیستم ایمنی است. سیستم‌های ایمنی بدون ابزار دقیق، نه می‌توانند خطر را تشخیص دهند و نه واکنشی مناسب نشان دهند. هر دو حوزه، برای حفظ ایمنی جان انسان، جلوگیری از انفجار، نشت، یا آسیب به محیط‌زیست حیاتی هستند.

شرکت ایمن کنترل سهند مرکز طراحی، تامین و تولید سیستم های ایمنی و تجهیزات ابزار دقیق